Кеше! Табигатьнең дусты бул!

Валентина Хазова - Дятлово авылында яши, Салтанаково күле янындагы Астраханка авылында әбисе өендә мич башында туган.

Валентина Хазова фотосы

Безнең табигатебез беренчел рәвешен сакласын өчен нәрсә эшләргә? Юк, күп түгел! Тәмәке тартмаска, чүпләмәскә, аңа зыян салмаска. Аннан соң арттан җыярлык булмасын, чисталык калсын. Аның ландшафты, урманнары, кырлары, кояш, елга, чәчәкләр, бал корты, суалчан, чикерткә, энә карагы... белән хозурлануны дәвам итәргә. Сулыкта аякны җәрәхәтләмәскә... Чөнки кеше - Табигать күренеше! Шәһәр, авыл - барлык җирлекләр табигать белән бәйләнештә. Бу авыл җирлегендә аеруча сизелә. Монда - иркенлек һәм бәйләнешләр, кагылу һәм саклауда катнашу. Шунысы сәер: ял зоналары, аралашу урыннары күп булган җирләрдә чүп-чар да күп. Яр буена аяк басу, паркка керү белән без моңа үз күзләребез белән инанабыз. Хәтер кала, кешеләр! Ни өчен әле үзебезгә зыян китерәбез? Еш кына шәһәрдә яшәүче тузаннан, кызу асфальт исеннән арынып табигать кочагына чыкты - рәхәтләнеп ял итте, ялкауланды, үзеннән соң янында (әлбәттә, барысы түгел) үз табыныннан калдыклар калдырды, территориягә тамга салды... һәм ...Авылда яшәүчеләр арасында да андыйлар бар. Тукта, иптәш!!! Кая, нәрсәгә кире киләсең... Уйлан әле! Бу буш сүзләр түгел. Безнең авыл җирлегендә ел саен ял итүчеләрдән калган чүпне җыю өчен Мишә елгасы яры буйлап рейдларга чыгабыз. Моңа авыл балаларын да җәлеп итәбез. Балалар отрядына Рождествено авыл мәдәният йорты директоры Л.В.Хәсәнова һәм китапханәче Юлия Симанова җитәкчелек итә. Балаларның табигать матурлыклары белән очрашуы тискәре күренештән башлана. Әйләнә-тирә мохитне саклау акцияләрендә "Русская душа" ансамбленә йөрүчеләр дә катнаша. Ерымнар буйлап, куаклар төпләреннән банкалар, шешәләр һәм башка чүпләр җыела. Менә шулай итеп без елгалар, урман утыртмалары, табигый һәйкәлләр, саф һаваны саклауга үз өлешебезне кертәбез.

Авыл мәдәният йортында "Живет село родное" концерт программасына әзерләнгәндә мин авылыбыз, үзебезнең туган төбәгебез символын бер мәгънәле сүз белән билгеләргә теләдем. Мөмкин түгел: безгә монда барысы якын, барысы кадерле! Менә минем ничек килеп чыкты: "Карга, сыерчык, күке, сандугач, әтәч һәм бер кыерчык ипи, чәчәккә күмелгән алмагач, күлдәге камышлар, тыз-быз очкан бал корты, болыннардагы көтү... буадагы бакалар, судагы маймычлар, басудагы игеннәр, кояш чыккан һәм баткан вакытлар, салават күпере, тигәнәк, әче әрем, кычыткан... Ох!" Мин авылымдагы иң мөһимен билгеләргә теләдем. Санап чыктым, шулай да берсен генә аерып ала алмадым. Барысы якын, газиз! Берсеннән дә күзне алып булмый. Барысы куандыра, хис-тойгылар, шатлык уята, яшәү яме өсти, файда китерерлек итеп яшәргә мәҗбүр итә. Кадерлеләрем минем, бу хакта истә тотыгыз: саклагыз, сокланыгыз, яшәгез!