Лаеш бакчачыларына һәм дачникларына бакчаны яңа сезонга әзерләү турында киңәшләр

Яз — кышкы йокыдан уяну һәм дача участогындагы җирне һәм үсемлекләрне яңа сезонга әзерләү чоры. Мартта бакчада нинди эшләр башкарасы бар? Яз — табигатьнең салкыннан соң уяну чоры, Җир һәм бакча яңа уңышка әзерләнү чоры. Әмма яз көне һава торышы шактый көйсез һәм алдан белеп булмый, шуңа күрә бакчада һәм җирдә эшләр башлар алдыннан язның беренче аенда даталар буенча түгел, ә һава шартлары буенча ориентлашырга кирәк. 

Мартта йорт яны эшләрен башларга кар һәм салкын комачаулый. Ләкин бу чорда да җирне төзекләндерергә, агачларга һәм куакларга ярдәм итәргә, җирне әзерләргә була. Язның беренче аенда бакчада кар күп булса, ябалдашларындагы карны пөхтә генә селкеп, җимеш үсемлекләрен зарарланудан саклау мөһим. Кыраулар һәм җылынулар чиратлашу аркасында кар авырая һәм агачларның нәфис ботакларын сындырырга мөмкин.

Яз — кимерүчеләр өчен авыр чор, шуңа күрә җимеш бирүче яшь агачларның кабыгының бөтенлеген тикшерергә кирәк. Әгәр кәүсәләр янында күп кар ята икән, аны, хайваннар ботакларга барып җитмәсен өчен, чистартырга кирәк.

Яз көне кояш шактый якты. Кояш нурлары ылыслы агачларның ябалдашларына зыян китерергә мөмкин, бигрәк тә җирдә яктылыкны кире кайтара торган кар ята икән. Әгәр яшь агачлар ачык участокларда урнашкан икән, аларның ботакларын ультрамиләүшә нурланыштан саклау яхшырак. Шпагат белән тарттырылган ябалдашларны капчык яки иске җәймәләр белән капларга мөмкин. Кечкенә агачлар өчен махсус щитлар ясарга була. Кар беткәч, саклауны җыярга була.

Ылыслы агачларны карау. Мөмкинлек булганда ылыслы токымнарның тамырлары астына җылы су салырга киңәш ителә. Бу туңган туфракны тамырлар тирәсендә эретергә һәм үсемлекләрне сусызланудан сакларга ярдәм итәчәк.

Җимеш агачларын карау. Көздән сакланып калган агачлардан мумификацияләнгән җимешләр җыярга кирәк. Әгәр агач кәүсәләренә көз көне агарту ясалмаса, моны иртә язда эшләргә кирәк. Бу кабыкны кояш пешүләреннән, һичшиксез җылы килү белән барлыкка киләчәк корткычлардан саклаячак. Агарту өчен 2 кг известь, 100 г бакыр купоросы, 20 г җилем һәм 10 л су кирәк булачак.

Кар беткәнче җимеш агачларының ботакларын кисү белән шөгыльләнергә була. Бу артык бәбәкләрне бетерергә генә түгел, ә бәлки биеклекне һәм ябалдаш формасын дөрес формалаштырырга да ярдәм итәчәк.
Агач кронасын берничә елга бер тапкыр формалаштырырга кирәк. Ботакларны ел саен кисү агачны зәгыйфьләндерергә һәм уңышны киметергә мөмкин. Һава температурасы 5-6 градустан югары күтәрелсә, җимеш агачларының ботакларына корткычларга (мәсәлән, «Биостоп») һәм авыруларга каршы махсус инсектицидлар(мәсәлән, «Ризоплан», «Псевдобактерин-2», «Фитоспорин-м») сиптерергә кирәк. Моны беренче яфраклар барлыкка килгәнче эшләү мөһим.

Әгәр бакчада кыш көне кар күп җыелып, мартта ул эри башласа, җирдә су торгынлыкка юл куярга ярамый. Җирдә казылган зур булмаган канаулар ярдәмендә участоктан су агымын тәэмин итәргә кирәк. Югыйсә су баскан җирдә агач тамырлары «сулый» алмаячак.

Кояшлы көннәрдә, пленка астында конденсат җыелмасын һәм үсемлекләрне «чыныктыру» өчен, роза һәм башка җылылык сөюче чәчәкләрнең бәбәкләрен ача башларга мөмкин. Март ахырына якынрак нарцисс һәм лалә суганнарын каплау материалларыннан азат итәргә мөмкин. Бу чәчәкләргә төнге кыраулар куркыныч түгел.

Яз көне, җирне һәм бакчаны кар капламыннан азат иткәннән соң, участокта урып-җыю үткәрергә кирәк. Иске яфракларны һәм сынган ботакларны җирдән алып ташларга, бакча юлларын себерергә, аларны мүктән чистартырга кирәк.